Татар мәгарифе порталы
Сез монда
Әлмәт театры килгән дигән сүз Казан тамашачысын җылы урыннарыннан кузгатып, Галиәсгар Камалга китерде. Репертуары һәрчак бай Әлмәт театры бу юлы да сәнгати яктан камил, тәрбияви яктан көчле эшләнгән спектакльләре белән сокландырды.
Гастрольләр Мансур Гыйләҗевнең “Оҗмах капкасы” трагикомедиясе белән башланып китте. Режиссёры – Татарстан Республикасының атказанган сәнгать эшлеклесе Ренат Әюпов. “Оҗмах капкасы” Аяз Гыйләҗевның “Җомга көн кич белән” әсәренә нигезләнеп язылса да, М.Гыйләҗев аның сюжет сызыгына үзгәрешләр кертеп, аерым детальләр белән баетып, әсәрнең кабул ителү юнәлешен үзгәрткән. Авторны моңа нинди мотивлар этәргән соң? Моңа җавап биргәнче, иң элек А. Гыйләҗевнең повестена күз салыйк. Повестьта Бибинур үзен корбан итү хакына кешеләр тормышын яхшы якка үзгәртергә теләүче һәм миһербанлылык үрнәге булып торучы, әмма тирә-яктагыларда бары тик кызгану хисе генә уятучы образ буларак чагылыш тапкан. Әйе, кылган изгелекләре сине сокландырса да, аны кызганасың, чөнки гомер буе ул үзен корбан итеп яши. Чит кеше балаларын кызганып, яратмаган кешесенә кияүгә чыга. Мәхәббәтеннән баш тартып, үз бәхетен, киләчәген җимерә. Кеше шундый итеп яратылган: аңа эшләгән яхшылыкны ул шулай тиеш дип кабул итә, үзе бәхетле булганда, тирә-яктагыларны оныта. Бибинур чит кеше балаларын үз балалары кебек карап үстерә, үзенә гел киртә корып килгән, гомер буе мыскыл итеп яшәгән туганы Зөһрәбануның тормышын көйли, адым саен кешеләргә ярдәм итәргә омтыла. Башкаларга күпме генә яхшылык эшләсә дә, ул үзе бәхетсез һәм беркемгә дә кирәкмәс кеше булып кала бирә. Димәк, ул бу тормышта артык кеше. Шуңа күрә дә ул үләргә тиеш.
Яхшылык, мәрхәмәтлелек, үзеңне корбан итү белән генә бу җәмгыятьне үзгәртеп булмый, чөнки яманлыкның тамыры тирәндә ята. Әмма усаллыкка каршы куелган миһербанлылык зур көчкә ия. Көчсез, әмма кешелекле Бибинур алдында укучы баш ия. “Җомга көн кич белән” әсәре әнә шул ягы белән дә зур әһәмияткә ия.
Бибинурлар һәр чорда да бар. Миһербанлылыкның да кыйммәте үзгәрми. Шулай да М. Гыйләҗевнең “Оҗмах капкасы” пьесасындагы Бибинур бөтенләй башка яктан ачылган, аңа икенче миссия йөкләнгән: кешелеклелек сыйфатларының яшәү нормасы булырга тиешлеген раслау, шуңа башкаларны да ышандыру. Дөрес, сюжет үзәгендә шул ук нәрсәләр ята. Башкалар бәхете өчен үзеңне корбан итү, үзеңә тиешле бәхетне бүтәннәргә өләшү Бибинур тормышының төп максатына әйләнгән. Тик бу әсәрдә Бибинур көчсез дә, кызганыч та булып күренми, киресенчә, ул тирә-яктагылардан күпкә өстенрәк һәм горур булып кала. Барысы да аның йомшак күңелле булуыннан файдалансалар да, Бибинур аларга ярдәм итә алуыннан тәм табып яши. Ул үзенең дөрес яшәвенә нык инанган, шуңа күрә дә аны мескен итеп күрмисең.
Беркетелгән файл | Күләме |
---|---|
Оҗмах капкасы кемгә ачыла? | 16.56 KB |